انواع زعفران و تفاوت آن‌ها

زعفران یکی از ارزشمندترین ادویه‌های جهان است که در ایران کشت می‌شود و از گل کروکوس ساتیوس (Crocus Sativus) به دست می‌آید. این ادویه نه‌تنها در آشپزی، بلکه در داروسازی، صنایع آرایشی و حتی به عنوان یک محصول صادراتی ارزشمند کاربرد دارد. اما نکته مهم در مورد زعفران، شناخت انواع مختلف آن و تفاوت‌های موجود بین آن‌ها است. این ادویه انواع مختلفی مانند نگین، سرگل، پوشال، دسته (دخترپیچ) و سفید (ریشه) دارد که از نظر میزان رنگ‌دهی، عطر، شکل ظاهری و قیمت با یکدیگر متفاوت‌اند. در این مقاله به بررسی انواع زعفران، دسته‌بندی‌های مختلف و روش‌های تشخیص زعفران اصل از انواع تقلبی می‌پردازیم. پس تا انتها با زعفران سیده همراه باشید.

دسته بندی انواع زعفران

زعفران را می‌توان بر اساس نحوه برداشت، فرآوری و شکل ظاهری آن به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. به طور کلی، زعفران در پنج نوع اصلی در بازار موجود است که هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند و عبارت‌اند از:

زعفران نگین

زعفران نگین از مرغوب‌ترین و باکیفیت‌ترین و گرانترین  نوع زعفران‌ها است که در آن رشته‌های قرمز رنگ کاملاً جدا از قسمت زرد یا سفید بوده و به‌صورت کاملاً سالم و بدون شکستگی عرضه می‌شوند. این نوع زعفران به‌دلیل شکل زیبا، رنگ‌دهی بالا و عطر فوق‌العاده‌اش، یکی از محبوب‌ترین زعفران‌ها در بازار است.

این محصول که به‌دلیل رنگ‌دهی بسیار بالای خود (بین ۲۳۰ تا ۲۷۰ واحد کروسین) شهرت دارد، فاقد خامه یا ریشه زعفران و فقط شامل رشته‌های قرمز و سالم است که باعث افزایش قدرت رنگ‌دهی و عطر آن می‌شود. ظاهر زعفران نگین کاملاً یک‌دست، سالم و بدون شکستگی است که آن را از سایر انواع زعفران متمایز می‌کند.

به‌دلیل کیفیت بالا، این نوع زعفران در بازارهای جهانی تقاضای بالایی دارد و یکی از بهترین گزینه‌ها برای صادرات محسوب می‌شود. زعفران نگین علاوه‌بر رنگ‌دهی عالی، طعم و عطر بی‌نظیری نیز دارد که آن را برای استفاده در آشپزی، صنایع غذایی، داروسازی و تهیه دمنوش‌های گیاهی ایده‌آل می‌کند. اگر به‌دنبال زعفرانی با کیفیت برتر و قدرت رنگ‌دهی بالا هستید، این زعفران نگین سی ده یکی از بهترین انتخاب‌ها خواهد بود. چنو نوع زعفران نگین عبارت‌اند از:

• زعفران نگین : رشته‌های زعفران در این محصول به‌طور کامل از هم جدا نشده‌اند.
• زعفران شبه‌نگین: رشته‌های زعفران در این محصول دارای کمی پیچیدگی هستند؛ اما همچنان باکیفیت‌اند.
• زعفران سوپر نگین : رشته‌ها در این نوع، به‌طور کامل از هم جدا شده‌اند و بدون شکستگی عرضه می‌شوند.

محصولات پیشنهادی

۴۲۱,۰۰۰ تومان

زعفران ۳ گرمی ممتاز آویز

۳۹۹,۰۰۰ تومان

زعفران نگین ۳ گرم

۱,۶۴۰,۰۰۰ تومان

زعفران سوپر نگین ۲ گرم با پک چوبی

۲۱۴,۰۰۰ تومان

زعفران نگین ۱.۵ گرم

۸۲,۰۰۰ تومان

زعفران نیم گرم ممتاز

زعفران سرگل

زعفران سرگل یکی از پرمصرف‌ترین انواع زعفران است که تنها شامل قسمت قرمزرنگ کلاله است و خامه (ریشه زعفران) در آن وجود ندارد. ازآنجاکه رشته‌های زعفران در فرایند جداسازی خرد می‌شوند، سرگل معمولاً دارای رشته‌های شکسته است؛ اما همچنان کیفیت و قدرت رنگ‌دهی بالایی دارد. یکی از مزیت‌های مهم این محصول، قیمت مناسب‌تر آن نسبت‌به زعفران نگین است که باعث شده است گزینه‌ای اقتصادی برای مصرف‌کنندگان خانگی و صنایع غذایی باشد.

زعفران پوشال

زعفران پوشال ترکیبی از قسمت قرمز کلاله و مقدار کمی از خامه (ریشه زعفران) است. این نوع زعفران نسبت به سرگل و نگین کیفیت پایین‌تری دارد؛ اما به‌دلیل وجود خامه، عطر و بوی آن بیشتر است.

زعفران پوشال به‌دلیل رنگ‌دهی متوسط (حدود ۱۸۰ تا ۲۱۰ واحد کروسین) و عطر قوی‌تر نسبت‌به زعفران سرگل، یکی از گزینه‌های محبوب برای مصرف‌کنندگان است. این نوع زعفران شامل رشته‌های بلندتر و سالم‌تر است و به‌دلیل داشتن بخشی از خامه (ریشه زعفران)، ماندگاری طولانی‌تری نسبت به سایر انواع زعفران دارد. به‌همین‌دلیل، طرفدارانش آن را زعفران اصیل‌تر و طبیعی‌تری می‌دانند. این محصول به‌دلیل ترکیب مناسب عطر، رنگ و ماندگاری، انتخابی مناسب برای مصارف خانگی و صنعتی است.

زعفران دسته (دخترپیچ)

زعفران دسته، همان‌طور که از نامش پیداست، شامل تمامی قسمت‌های زعفران یعنی هم کلاله‌های قرمز و هم خامه‌های زرد است. این محصول به‌صورت کاملاً طبیعی و بدون جداسازی عرضه می‌شود و در گذشته بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ویژگی‌های این محصول عبارت‌اند از:

• رنگ‌دهی کمتر نسبت به سایر انواع زعفران؛
• دارای عطر زیاد؛
• شکل طبیعی و اصالت بالا؛
• قیمت مناسب‌تر نسبت به زعفران نگین و سرگل.

زعفران سفید (کنج یا ریشه)

زعفران سفید یا ریشه زعفران بخش پایینی رشته زعفران محسوب می‌شود که برخلاف کلاله‌ها، فاقد رنگ قرمز است و معمولاً به رنگ سفید یا زرد مایل به کرمی دیده می‌شود. این قسمت زعفران به‌دلیل نداشتن ترکیبات رنگ‌دهنده قوی، قدرت رنگ‌دهی کمی دارد؛ اما همچنان دارای عطر بالا و خواص مفیدی است.

ریشه زعفران حاوی مقدار زیادی از ترکیبات معطر زعفران مانند سافرانال است که به آن رایحه‌ای قوی و خاص می‌بخشند. به‌همین‌دلیل، در برخی کشورها از زعفران سفید به‌عنوان یک ماده معطر در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. یکی از مزایای اصلی زعفران سفید، قیمت پایین‌تر آن نسبت به سایر انواع زعفران است که آن را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه برای مصارف خانگی و صنعتی تبدیل می‌کند.

تفاوت انواع و اقسام زعفران موجود در بازار

برای تشخیص انواع مختلف زعفران از یکدیگر، لازم است چند عامل کلیدی مورد بررسی قرار گیرند که عبارت‌اند از:

• میزان رنگ‌دهی: زعفران نگین و سرگل بالاترین میزان رنگ‌دهی را در بین انواع مختلف این محصول دارند.
• شکل ظاهری: زعفران نگین کاملاً سالم و بدون شکستگی است، درحالی‌که زعفران سرگل معمولاً رشته‌های شکسته دارد.
• عطر و بو: زعفران پوشال و دسته عطر بیشتری نسبت به انواع دیگر این محصول دارند.
• قیمت: زعفران نگین گران‌ترین نوع زعفران است، در‌حالی‌که زعفران سفید (ریشه) از همه انواع این محصول مقرون‌به‌صرفه‌تر به حساب می‌آید.

نحوه تشخیص زعفران اصل و تقلبی

با توجه به قیمت بالا و ارزش زیاد زعفران، نمونه‌های تقلبی آن در بازار وجود دارند. برای تشخیص زعفران اصل، می‌توانید به چند ویژگی کلیدی توجه کنید که عبارت‌اند از:

• رنگ‌دهی زعفران یکی از مهم‌ترین نشانه‌های اصالت آن است؛ زعفران اصل به‌آرامی در آب حل می‌شود و رنگ زرد طلایی ایجاد می‌کند، درحالی‌که زعفران تقلبی به‌سرعت رنگ قرمز یا نارنجی پس می‌دهد.
• عطر زعفران نیز مهم است؛ زعفران اصل رایحه‌ای تند و ترکیبی از عسل و یونجه خشک‌شده دارد.
• هنگام لمس، زعفران اصل حالت خشک و شکننده دارد؛ اما زعفران تقلبی معمولاً نرم و چرب است.
• طعم تلخ و گس نیز از دیگر نشانه‌های زعفران خالص است.
• برای اطمینان بیشتر، می‌توانید رشته‌های زعفران را روی گاز حرارت بدهید؛ زعفران اصل رنگی متمایل به بنفش یا نارنجی ایجاد می‌کند، درحالی‌که نمونه‌های تقلبی سیاه یا قهوه‌ای می‌شوند.
• مقدار کمی زعفران را در آب سرد بیندازید. اگر بلافاصله رنگ پس داد، احتمال تقلبی‌بودن آن وجود دارد.

سخن پایانی

شناخت انواع زعفران و تفاوت‌های آن‌ها به مصرف‌کنندگان کمک می‌کند تا بتوانند انتخاب بهتری داشته باشند. زعفران نگین و سرگل به‌دلیل کیفیت بالا و رنگ‌دهی زیاد، بیشتر برای مصارف غذایی و صادرات مورد استفاده قرار می‌گیرند. زعفران پوشال و دسته، بیشتر در بازار داخلی مصرف دارند و زعفران سفید کاربرد دارویی و صنعتی دارد. با توجه به قیمت بالای زعفران، توصیه می‌شود که هنگام خرید، روش‌های تشخیص اصل‌بودن زعفران را مدنظر قرار بدهید تا بتوانید بهترین نوع را متناسب با نیاز خود تهیه کنید. زعفران اصل سی ده با بالاترین کیفیت ممکن می‌تواند بهترین انتخاب برای کسانی باشد که می‌خواهند از عطر بی‌نظیر، طعم فوق‌العاده و خواص بی‌شمار زعفران بهره‌مند شوند. فروشگاه زعفران سی ده ، مرجع خرید زعفران، تمامی انواع مدل های زعفران اعم از زعفران سوپر نگین ،پودر زعفران ، زعفران ممتاز ، زعفران کادویی،زعفران کیلویی را با مناسب ترین قیمت زعفران تربت حیدریه  ارائه میدهد.

سوالات متداول

. انواع مختلف زعفران کدام‌اند؟
انواع زعفران شامل نگین، سرگل، پوشال و دسته (دخترپیچ) هستند.

۲. تفاوت زعفران نگین و سرگل چیست؟
زعفران نگین کلاله‌های سالم و ضخیم‌تری دارد، در حالی که سرگل خالص‌تر ولی شکسته‌تر است.

۳. کدام نوع زعفران بهترین کیفیت را دارد؟
زعفران نگین به دلیل رنگ‌دهی بالا و کلاله‌های درشت، معمولاً باکیفیت‌ترین نوع محسوب می‌شود.